Suwalszczyzna. Szypliszki

Suwalszczyznę lubię za jej bezpretensjonalność i ujmującą prostotę. Pomimo licznych atrakcji krajoznawczych i turystycznych, częściej można tu zobaczyć ciągnik rolniczy niż kampera. Miejscowi, zasiedziali od pokoleń, wyraźnie zaznaczają odrębność swojej krainy od pobliskich Mazur. Rowerowo odwiedziłem ten zakątek dwukrotnie. W 2009 r. w Suwałkach rozpoczynałem, rozłożoną na 4 raty podróż dookoła Polski. Cztery lata później, w 2012 r. zamykałem pętlę. Ale co to były za odwiedziny. Pierwsze trwały zaledwie kilka godzin. Po wyładowaniu się z pociągu, osławionej „Hańczy” relacji Warszawa Zachodnia – Suwałki, z kultowym wagonem rowerowym w składzie, uciekałem przed nadciągającą burzą przez Jeleniewo, Rutkę – Tartak, Rowele i Wiżajny. Jeszcze na Górze Rowelskiej zjadłem upichcony naprędce obiad, ale nocowałem już na terenie Prus, tj. Mazur w Stańczykach pod słynnymi mostami. Końcówka, w 2012 r., wyglądała podobnie. Najpierw z Krynek dojechałem do Augustowa, później spacerowym tempem do Wigier i ostatniego dnia króciuteńki zjazd do Suwałk i powrót „Hańczą” do Warszawy. Po tych przejazdach pozostały wspomnienia, trochę zdjęć, kreska na mapie i jeszcze wiele miejsc do objechania. Były jeszcze rodzinne pobyty w tych okolicach, ale bez rowerów – więc to całkiem inna historia.

Droga do Szypliszek

N + R

Raczej spacer rowerowy do Puńska i z powrotem. Wstaję przed świtem, piję kawę, zagryzam kawałkiem placka drożdżowego i ok. 7-ej wyprowadzam rower z garażu. Jezdnia śliska. Rowerowe buty, co z tego, że zimowe, ślizgają się, aż miło. Rower, o dziwo, dzięki zimowym, kolczastym oponom jedzie stabilnie. Szybki zjazd do Wołowni i podjazd na grzbiet moreny ciągnącej się po północno zachodniej stronie Jezior: Szelment Wielki i Szelment Mały. Lubię tę porę dnia. Takie przedświtanie. Zdaje mi się, że tu na północy, zimą słońce wstaje później niż w centrum Polski. Świat cały oszroniony, przez mgłę (bo jest mgła) zaczynają się przebijać pierwsze promienie słońca. Jedzie się zaskakująco dobrze. Początkowo tylko przerzutki nie chcą współpracować, reagując jakby z opóźnieniem. Podejrzewam, że podczas transportu w deszczu woda wcisnęła się do pancerzy linek i tam już zamarzła. Droga faluje, a wokół pusto cicho, spokój. Tylko na przystanku kilku gimnazjalistów czeka na szkolny autobus. Przejeżdżam przez Becejły. Nazwę wzięły podobno od imienia młodego rybaka (Becejło), który miał śmiałość zakochać się w księżniczce Igiel. Jej imię nosi z kolei pobliskie jezioro, leżące w tej samej rynnie polodowcowej, co Szelmenty i połączone z nimi rzeczką Szelmentką. Krajobraz robi się taki bardziej karpacki. Droga wije się i wznosi serpentynką, oszronione i ośnieżone świerki przebijają zamglone niebo. Z lasu wyjeżdżam do Szypliszek.

Mała wioska w kształcie litery T, a zarazem siedziba gminy. Daszek od „T” to kawałek DK 8 wiodącej do przejścia granicznego z Litwą w Budzisku, nóżka „T” to droga do Becejł i dalej do Rutki-Tartaku i Gołdapi. Gminy Szypliszki brakowało mi wśród „zdobyczy”, więc z radością konstatuję wykonanie ¼ założonego planu. Gmina ma w herbie na zielonej tarczy ścięty pień dębu, z którego wyrastają po obu stronach młode gałązki. Nie wiem, co to symbolizuje. Może żywotność, pomimo upływu lat? Coś w tym jest, bo gminą rządzi nieprzerwanie od dwunastu lat ten sam wójt, który w ostatnich wyborach odnowił swój mandat na kolejne cztery lata i - jak sądzę - nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Miejscowa drużyna piłkarska LZS Szypliszki (białe koszulki, czarne spodenki) prezentuje stabilną formę, osiągając nawet sukcesy na miarę swoich możliwości, biorąc udział w rozgrywkach Ludowych Zespołów Sportowych. Dziś nie kibicuję piłkarzom, jadę zaś dalej. Do Puńska. Przecinam ruchliwą „ósemkę” i spokojną, boczną drogą jadę w kierunku Sejn, a później na rozwidleniu do Puńska. Wcześniej w Słobódce, zaraz za Szypliszkami mijam położoną na wzgórzu dużą, nową szkołę, która – jak przypuszczam – zaspokaja usługi edukacyjne całej gminy. Droga znowu robi się „karpacka” zjazdy i podjazdy, świerki, strumienie w dolinach, coraz więcej śniegu w lesie. Dojeżdżam do rogatek Puńska.

W samej miejscowości byliśmy z rodziną na „litewskim odpuście” w dniu 15 sierpnia, a ponieważ robi się coraz bardziej mgliście decyduję się na powrót.

Chwilę później pada mi garmin, którego lekkomyślnie nie naładowałem przed wyjazdem. Nie tyle chodzi o nawigację, ale o funkcje licznika i zapis śladu. Rezerwowo odpalam endomondo, aby choć kawałek mieć zapisany. Powrót tą samą trasą, Szypliszki, Becejły, gdzie znowu widzę słońce i mogę sfotografować ładnie położony kościół.

Przejma Wysoka, Urzyn leżący na pokładach rudy żelaza, Wołownia i już Leszczewo, gdzie kwaterujemy w „agroturystyce”. Śniadanko z rodziną i jedziemy z naszą „młodzieżą” do szkółki narciarskiej.