Na Kurpie

Mazowsze w obiegowej opinii jest nudne. Walczy z tą opinią od lat Lechosław Herz w swoich licznych przewodnikach i esejach. Ich lektura otwiera oczy, na rzeczy pospolite, codzienne, które często mijamy w drodze do pracy lub w drodze do innej bardziej atrakcyjnej części Polski.
Lutowa, przedostatnia niedziela zapowiadała się pogodnie. Postanowiłem ruszyć kolarzówkę, którą odwiesiłem po ubiegłorocznym Maratonie Północ-Południe. Szybkie śniadanie. Zimowe ubranie kolarskie i ruszam w drogę. Wawer. Rembertów. Zielonka. Początkowo trasa nie różni się od tej, jaką przejechałbym samochodem. W Zielonce zjeżdżam na lokalne drogi i robi się ciekawie.
W Kobyłce monumentalny jak na tak małą miejscowość barokowy kościół św. Trójcy. Monumentalny jest z powodu fasady, gdyż w środku zachwyca proporcjami i lekkością.
W Woli Rasztowskiej pałac. Na pierwszy rzut oka - barok.
Ale to tylko "kostium" budynku wzniesionego na pocz. l. 50-ych w.

Oczywiście w miejscu historycznej budowli, zniszczonej  w 1943 r. Bardzo ładny, dobrze utrzymany. Cieszy oko.

Za Wolą Rasztowską dojeżdżam do ekspresówki S8 i dłuższy odcinek podążam wygodną serwisówką prowadzoną równolegle. Oczywiście czasami, tam gdzie są węzły trzeba trochę nadłożyć i objechać ale generalnie - jedzie się dobrze. W okolicach węzła Niegów zaciekawienie budzi drogowskaz do zabytku (!) - Młyn Nowość. Kuszę się i niewiele nadkładając drogi staję pod płotem, ogradzającym szary trzykondygnacyjny budynek kryty blachą. W życiu bym nie pomyślał, że to cud techniki sprzed prawie 100 lat. Zbudowany w l. 1924-1928. Nawet te bloczki (pustaki?) były wówczas nowością. Miał silnik gazowy napędzający maszyny, a cały proces technologiczny był "amerykański". To znaczy ciąg produkcyjny niwelował prawie do zera pracę fizyczną ludzi. Podobno w środku zachowały się maszyny. Młyn ocalał i został wpisany do rejestru zabytków staraniem lokalnych pasjonatów. Szacunek.

W Lucynowie opuszczam towarzyszącą mi S8 i przez lasy, pustą o tej porze szosą docieram do Wyszkowa. Kościół na wzgórzu. Ciekawe czy to na jego plebanii naradzali się Ludwik Cohn, Feliks Dzierżyński i Julian Marchlewski "uwiecznieni" przez Żeromskiego w opowiadaniu "Na probostwie w Wyszkowie"? Mało kto dziś pamięta, "Któż to byli ci trzej goście, którzy w tych izbach mienili się rządem polskim? Czy ich lud polski wybrał, czy ich ktokolwiek na tej ziemi mianował? Lud polski, czy naród polski, tak rozumiany, jak to jest w ich zwyczaju, nie naznaczał żadnego z nich na godność, którą sobie wybrali. Naznaczeni zostali przez kogoś zwyższa, w obcym kraju, w swym zespole, w swej partyi."

Za Wyszkowem przez las. Porządzie. Drewniany kościół, który oglądałem w czasie wycieczki gminnej w te okolice. Jadę do Sieczych starym śladem. Po drodze Dąb "Wieszatiel". Nazwany tak, gdyż w Powstaniu Styczniowym Rosjanie wieszali na jego gałęziach walecznych Kurpiów walczących w oddziale Józefa Mystkowskiego. Drzewo choruje, ale jeszcze żyje.